Thỉnh thoảng ta vẫn nghe một số sự cố thang máy như rơi thang máy truờng đại học công nghiệp, rơi thang máy ở chung cư, Sự cố thang máy tòa nhà Lotte (Hà Nội) với 7 khách bên trong trôi tự do từ tầng 63 xuống tầng 35 tối 25/9 …. khiến nhiều người lo ngại về độ an toàn khi sử dụng thang máy di chuyển trong những tòa nhà cao tầng hiện nay. Vậy thang máy rơi tự do là gì? Cách xử lý khi thang rơi tự do là gì?
Thang máy rơi tự do là gì?
Định nghĩa Thang máy rơi tự do là đứt cáp rơi thẳng xuống hố pít của thang.
Nhiều người cho rằng, khi sử dụng thang máy, cabin tự dưng chạy với tốc độ nhanh hơn bình thường nghĩa là thang máy đang rơi tự do, thực chất trường hợp này chỉ là chạy vượt tốc thôi.
Phân biệt thang máy rơi tự do và hiện tuợng trôi thang
Như định nghĩa ở trên thì thang rơi tự do là loại đứt cáp rơi thẳng xuống hố pít của thang, đây mới gọi là rơi tự do.
Còn hiện tuợng thang trôi khi tụt cáp 1 vài tầng rồi dừng lại hoạt động như thường.
Thang máy tụt cáp, trôi nhanh qua một số tầng rồi dừng lại là hiện tượng không hiếm gặp ở các thang máy, nhất là các thang máy ở tòa nhà cao tầng, còn hiện tượng thang máy rơi tự do là hiện tượng rất hiếm gặp.
Theo như các chuyên gia thì thang máy rơi tự do là cực thấp, xác suất nếu có chỉ là 1 phần triệu, lý do là bởi mỗi cabin thang máy đều được kéo bởi hàng chục sợi cáp, mà mỗi sợi cáp đều có thể chịu được tải trọng của cả thang, nên hệ số an toàn rất cao.
Thực tế một số sự cố thang máy xảy ra thời gian qua chủ yếu là do trong quá trình sử dụng động cơ không được bảo dưỡng đúng quy chuẩn.
Những vụ tại nạn như thế không nhiều bởi hầu hết hệ thống thang máy hiện đại được lắp đặt với cơ chế an toàn cao. Trước khi đưa vào sử dụng, thang máy đã được các cơ quan chức năng kiểm định nghiêm ngặt, lại thường xuyên bảo dưỡng nên xác suất bị hỏng hóc, rơi hoặc trục trặc là thấp. Đặc biệt, những thiết bị đạt chuẩn quốc tế đều có thắng cơ và thắng điện sẽ kẹp chặt cabin khi có sự cố.
Cách xử lý khi thang máy rơi tự do
Xét về góc độ an toàn khi thang máy gặp sự cố, chuyên gia này cho rằng trong bất kỳ tình huống nào, nếu người bên trong giữ được bình tĩnh để sáng suốt phản ứng tùy trường hợp, sẽ giúp giảm thiểu thương vong. Các chuyên gia đưa ra một số lưu ý như sau:
- Thông thường đang ở trong thang máy mà bị ngừng đột ngột, mọi người sẽ hoảng loạn, khóc lóc và tìm mọi cách “tháo tung” cabin để thoát ra ngoài. Phản ứng này trên thực tế không có ích gì mà chỉ làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn. Do đó điều đầu tiên cần làm là giữ bình tĩnh, không tìm mọi cách phá thang máy để trèo lên trên hay dùng tay để mở vì dường như không thể.
- Bấm nút mở cửa cabin là bước tiếp theo bạn nên làm. Nếu không được thì đừng quá sợ hãi. Nhiều người bị ám ảnh bởi những bộ phim hành động nên lo ngại khi thang máy gặp sự cố sẽ bị ngộp vì không đủ oxy. Thực tế hiếm khi xảy ra tình trạng này.
- Bấm chuông báo động khẩn cấp hoặc nút trợ giúp (thường là nút nổi bật nhất trong cabin) là điều cần làm. Trên thực tế mọi người thường quên động tác này.
- Nếu nút báo động không phát huy tác dụng, hãy gọi to hoặc gõ vào thành thang máy để báo cho người ở ngoài biết.
- Trường hợp thang máy rơi “không phanh”, một số người nghĩ rằng tư thế khuỵu gối hay nhảy liên tục trên sàn thang máy sẽ an toàn hơn. Điều này hoàn toàn sai lầm. Về lý thuyết, để an toàn, bạn phải nhảy lên cùng lúc và cùng tốc độ với thang máy trôi (khoảng 160 km một giờ), đó là điều không tưởng. Vì vậy nhảy lên chỉ làm gia tăng mức độ nguy hiểm mà thôi.
Cách xử lý khi thang máy chạy “vượt tốc”
- Nhanh chóng nhấn tất cả các nút trên bảng điều khiển: Việc làm này nhằm kích hoạt bộ cung cấp điện khẩn cấp, giúp thang máy không bị rơi thêm.
- Nắm chặt tay vịn trong thang máy: Điều này giúp bạn giữ được vị trí của mình, không bị ngã hay va chạm khi thang máy chao đảo, mất cân bằng. Cùng với đó, bạn cố dựa chắc lưng và đầu vào tường thang máy, tạo thành đường thẳng để tránh ảnh hưởng đến cột sống.
- Hoặc nằm thẳng trên sàn tại vị trí, gần trung tâm thang máy: Cách nằm này để giúp phân bố đều lực rơi lên toàn bộ cơ thể, giảm thiểu thương tích. Gối đầu lên một tay, một tay che mặt để giảm bớt bị thương vào đầu và giảm thiểu vật dụng phía trên rơi xuống làm mặt bị thương.
- Đừng cố gắng nhảy lên khi thang máy chạm đất: Đây thực sự là một quan niệm sai lầm, bởi theo lý thuyết, tốc độ rơi của thang máy khoảng 160km/h nhưng con người chỉ có thể nhảy 3 – 4km/h mà thôi. Do đó, nếu bạn nhảy lên, nguy cơ chấn thương còn cao hơn.
Trường hợp thang máy rơi xong dừng đột ngột
- Giữ bình tĩnh: Bạn nên biết rằng, có khá ít trường hợp có người chết khi bị nhốt trong thang máy và gần như chúng ta sẽ thoát khỏi thang máy đóng kín mà không hề bị trầy xước.
- Bấm nút mở cửa: Khi thang máy dừng đột ngột, bạn đừng bấm nhiều nút mà hãy thử ấn nút mở cửa. Nếu thang máy không phản ứng gì thì hãy ấn nút cứu hộ và làm theo hướng dẫn trên bảng điều khiển.
- Liên lạc với người bên ngoài: Đập cửa, gọi to, gọi điện ra bên ngoài để gọi người đến giúp. Đừng vội vàng, hoảng sợ dùng tay cạy cửa thang máy bởi cách này không có tác dụng mà còn làm bạn bị đau và mất sức.
- Tuyệt đối không leo ra ngoài thang máy: Nguy cơ bị kẹp giữa thang máy và sàn nhà là rất cao nên bạn tuyệt đối không được leo ra ngoài bằng cửa thoát hiểm trên nóc cabin (trên nóc cabin có nhiều thiết bị điện và bạn có thể bị điện giật). Kinh nghiệm cho thấy, trong trường hợp kẹt thang máy, ở trong cabin là an toàn nhất.
- Nếu quá sợ hãi, hãy cố gắng loại bỏ suy nghĩ tiêu cực và chờ đến khi thang máy hoạt động trở lại.
